Πώς διαφέρουν η ψυχική υγεία, η ψυχική ευεξία και η ψυχική ευημερία;
Παρόλο που αυτοί οι τρεις όροι χρησιμοποιούνται συχνά μεταξύ τους, υπάρχουν σημαντικές διαφορές στη σημασία τους.
Η ψυχική υγεία μας επηρεάζει όλους – από την παιδική ηλικία έως την ενηλικίωση – και επηρεάζει τη ψυχολογική, συναισθηματική και κοινωνική ευημερία μας. Όταν η ψυχική μας υγεία υποφέρει, μπορεί να οδηγήσει σε ψυχική ασθένεια – καταστάσεις που επηρεάζουν αρνητικά τον τρόπο που κάποιος σκέφτεται, αισθάνεται και συμπεριφέρεται. Ενώ ο ορισμός του τι αποτελεί ή δεν αποτελεί επίσημη ψυχική ασθένεια μπορεί να είναι καμιά φορά συζητήσιμος, οι περισσότερες ψυχικές ασθένειες εμφανίζονται σε ανθρώπους σε όλο τον κόσμο. Αυτό υποδεικνύει ότι η ψυχική ασθένεια είναι πραγματική βιολογική κατάσταση αντί για συμπεριφορά που αντιβαίνει στις κοινωνικές προσδοκίες και πολιτιστικούς κανόνες.
Δεν μάχονται όλοι με την ψυχική ασθένεια, αλλά όλοι έχουμε ψυχικές ανησυχίες και αναστάτωση. Αντίθετα με τη ψυχική υγεία, η ψυχική ευεξία αναφέρεται στο πόσο καλά μπορούμε να ανταποκριθούμε σε θετικά και αρνητικά συναισθήματα και πώς μπορούμε να αντιμετωπίσουμε το άγχος που προκύπτει στην καθημερινή μας ζωή. Οι άνθρωποι με ψυχική ασθένεια μπορούν συχνά να επιτύχουν καλύτερη ψυχική ευεξία, για παράδειγμα, μαθαίνοντας νέες δεξιότητες από τη θεραπεία ή αντιδρώντας καλά στη φαρμακευτική αγωγή. Και ενώ το στρες και τα προβλήματα μπορεί να επηρεάσουν τη διάθεση ενός ατόμου, δεν επηρεάζουν απαραίτητα τη ψυχική ευεξία, που έχει να κάνει με το πώς ένα άτομο αντιμετωπίζει τα συναισθήματά του, τις σκέψεις του και τις πράξεις του, σε καλές και κακές στιγμές.
Η ψυχική ευημερία αναφέρεται στα γενικά συναισθήματα και στάσεις που αισθάνεστε για τον εαυτό σας και τη ζωή σας. Ένα άτομο με καλή ψυχική ευημερία έχει μια ικανοποιητική ζωή, έναν ισχυρό σκοπό και εμφανίζει γενικά θετικά συναισθήματα – παρά τις αναπόφευκτες προκλήσεις της ζωής.
Η ψυχική ευεξία είναι μια θετική κατάσταση της ψυχικής υγείας. Είναι κάτι περισσότερο από την απουσία ψυχικής ασθένειας. Το να είστε ψυχικά ευημερής σημαίνει ότι ο νους σας είναι σε τάξη και λειτουργεί προς το καλύτερο συμφέρον σας. Είστε σε θέση να σκέφτεστε, να αισθάνεστε και να ενεργείτε με τρόπους που δημιουργούν θετική επίδραση στην φυσική και κοινωνική σας ευημερία.
Η Σημασία της Ψυχικής Ευημερίας
Οι ψυχικά ευημερούντες άνθρωποι είναι ευτυχισμένοι. Έχουν έλεγχο των σκέψεων τους, των συναισθημάτων τους και της συμπεριφοράς τους. Αυτό τους επιτρέπει να αντιμετωπίζουν προκλήσεις, να δημιουργούν δυνατές σχέσεις και να απολαμβάνουν τη ζωή.
Ποιοι παράγοντες επηρεάζουν την ψυχική ευημερία;
Όταν πρόκειται για τις ίδιες τους τις σκέψεις και συναισθήματα, οι άνθρωποι συχνά χρησιμοποιούν εύκολα όρους ψυχικής υγείας. Για παράδειγμα, κάποιος μπορεί να πει ότι “έχω κατάθλιψη” όταν έχει μια δύσκολη ημέρα. Ωστόσο, υπάρχει διαφορά μεταξύ του “να νιώθει κανείς καταθλιπτικός” και του να έχει κατάθλιψη, ή του να νιώθει αγχωμένος έναντι του να έχει γενικευμένη αγχώδη διαταραχή ή διαταραχή πανικού.
Βαθιά λυπηρή διάθεση, αγχώδεις διαταραχές και ΔΕΠ είναι κλινικές ψυχικές διαταραχές που πρέπει να διαγνωστούν από γιατρό. Αλλά ακόμα κι αν δεν έχετε κλινική κατάσταση, μπορεί να αντιμετωπίζετε προβλήματα προσαρμογής λόγω ζητημάτων που επηρεάζουν τη ζωή σας, το σώμα σας και την ψυχολογική σας στάση.
Η ψυχική ευημερία είναι ένα πολύπλοκο θέμα που επηρεάζεται από πολλούς παράγοντες. Ορισμένοι από αυτούς περιλαμβάνουν:
- Βιολογικοί
- Περιβαλλοντικοί
- Κοινωνικοί
- Ατομικοί
Η επίτευξη καλής ψυχικής υγείας θα σας επιτρέψει να:
- Συνειδητοποιήσετε τις δικές σας δυνατότητες,
- Αντιμετωπίσετε το άγχος και τις προκλήσεις της ζωής,
- Συμμετάσχετε σε παραγωγικό έργο,
- Συνεισφέρετε στην κοινότητά σας.
Η διατήρηση της ψυχικής υγείας απαιτεί χρόνο και προσπάθεια. Όσο περισσότερο επενδύετε στη ψυχική υγεία σας, τόσο πιο καλύτερη θα γίνεται και θα οδηγηθείτε στην ψυχική ευημερία.
10 πράγματα που μπορείτε να κάνετε για να συμβάλετε στη θετική ψυχική ευημερία
Ορισμένα θέματα ψυχικής υγείας απαιτούν τη χρήση συνταγογραφούμενων φαρμάκων, συνήθως σε συνδυασμό με ψυχοθεραπεία από έναν αδειοδοτημένο ειδικό. Ωστόσο, υπάρχουν επίσης βήματα που μπορεί να κάνει οποιοσδήποτε για να βελτιώσει τη δική του ψυχική και σωματική ευημερία.
Υγιεινή και ισορροπημένη διατροφή.
Πολλές μελέτες έχουν δείξει ότι η υπερβολική κατανάλωση ζάχαρης ή επεξεργασμένων τροφών επηρεάζει τη λειτουργία του εγκεφάλου και θέτει σε άγχος όργανα όπως το πάγκρεας. Αυτά προκαλούν αρνητικές αντιδράσεις στην ινσουλίνη, δημιουργώντας άνοδο στα ορμονόειδη του στρες, όπως τη κορτιζόλη, και αυξάνοντας τη φλεγμονή. Αυτές οι βιολογικές αντιδράσεις μπορούν να επιδεινώσουν το άγχος, καθώς και τη καταθλιπτική και αρνητική διάθεση. Ωστόσο, η καλή διατροφή και η κατανάλωση μόνο όταν πεινάτε μπορούν να βοηθήσουν στον έλεγχο των επιπέδων σακχάρου στο αίμα και στην ενέργεια, οδηγώντας σε καλύτερη διάθεση και συγκέντρωση.
Κοιμηθείτε αρκετά.
Οι άνθρωποι με κακή ψυχική ευημερία υγεία συχνά αντιμετωπίζουν προβλήματα ύπνου, πάσχοντας περισσότερο από αϋπνία και άπνοια κατά τον ύπνο από όσους έχουν καλύτερη ψυχική ευημερία. Οι ερευνητές έχουν δείξει ότι ο καλός ύπνος – ιδίως ο βαθύς, REM ύπνος – είναι κρίσιμος για τον εγκέφαλο για να επεξεργαστεί συναισθηματικές πληροφορίες. Το να μην κοιμάστε αρκετά καθυστερεί την ικανότητα του εγκεφάλου να ενοποιήσει θετικά συναισθηματικά δεδομένα, πράγμα που μπορεί να οδηγήσει σε περισσότερη αρνητική σκέψη και συμπεριφορά.
Άσκηση με τακτικό ρυθμό.
Η άσκηση είναι τρόπος ανακούφισής του στρες. Όταν είστε φυσικά δραστήριοι, αλλάζει η χημεία του σώματος θετικά, ενισχύοντας τα επίπεδα ντοπαμίνης, νορεπινεφρίνης και σεροτονίνης, τα οποία μπορούν να βελτιώσουν τη διάθεση και τη συγκέντρωση. Η άσκηση αφαιρεί επίσης την τάση από το σώμα και βοηθά στη χαλάρωση των μυών, πράγμα που μπορεί να συμβάλει σε καλό ύπνο.
Σταματήστε το κάπνισμα.
Οι άνθρωποι που έχουν κακή ψυχική ευημερία τείνουν να καπνίζουν περισσότερο από όσους έχουν υψηλή ψυχική ευημερία. Ο λόγος συχνά είναι φυσικός. Οι άνθρωποι που αγωνίζονται με ψυχικές καταστάσεις όπως η κατάθλιψη και το άγχος μπορεί να παράγουν χαμηλότερα επίπεδα ντοπαμίνης, που επηρεάζουν τα θετικά συναισθήματα στον εγκέφαλο. Η νικοτίνη ενεργοποιεί την παραγωγή ντοπαμίνης, έτσι τα τσιγάρα μπορούν να παρέχουν προσωρινή ανακούφιση. Ωστόσο, το κάπνισμα δεν είναι μόνο κακό για τη φυσική υγεία· οι ερευνητές βρίσκουν ότι μπορεί επίσης να επιδεινώνει την κατάθλιψη και το άγχος.
Αποφύγετε το αλκοόλ.
Πολλοί ανθρώποι καταφεύγουν στο αλκοόλ για να αντιμετωπίσουν το άγχος και τα καταθλιπτικά συναισθήματα. Ωστόσο, το αλκοόλ είναι καταπραϋντικό, διαταράσσοντας τους νευροδιαβιβαστές που επηρεάζουν τα συναισθήματα, τις σκέψεις και τη συμπεριφορά σας. Ενώ ένα ποτό μπορεί προσωρινά να βοηθήσει ένα άτομο να νιώσει χαλαρωμένο ή λιγότερο ανήσυχο, ο αποτελεσματικός χρόνος της επίδρασης τελειώνει γρήγορα και μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένα αρνητικά συναισθήματα. Έρευνες δείχνουν ότι οι άνθρωποι που πίνουν πολύ κινδυνεύουν να έχουν περισσότερα συμπτώματα κατάθλιψης, αγχούς και ψυχώσεως.
Παραμείνετε κοινωνικά ενεργοί.
Δεν υπάρχει τίποτα καλύτερο από έναν φίλο. Δυνατές σχέσεις και θετικές κοινωνικές συνδέσεις μπορούν να βελτιώσουν τόσο την σωματική όσο και την ψυχική υγεία. Η αίσθηση σύνδεσης με άλλους έχει δείξει ότι μειώνει το άγχος και την κατάθλιψη και ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα. Αν δεν βρίσκεστε σε θέση να αναπτύξετε σχέσεις πρόσωπο με πρόσωπο, η τεχνολογία μπορεί να βοηθήσει. Μελέτες έχουν δείξει ότι οι online φιλίες μπορούν να παρέχουν πολλά από τα ίδια οφέλη για την υγεία όπως και οι αντίστοιχες προσωπικές σχέσεις. Ένας άλλος καλός τρόπος για σύνδεση είναι να αναζητήσετε μια online κοινότητα ανθρώπων που μοιράζονται τα ιδιαίτερα ενδιαφέροντά σας.
Μελέτες δείχνουν ότι τα ζώα – ιδιαίτερα οι σκύλοι και οι γάτες – μπορούν να βοηθήσουν στην μείωση του στρες, του άγχους και των καταθλιπτικών διαθέσεων. Ακόμα και η παρακολούθηση ενός ενυδρείου έχει δείξει ότι μειώνει την αρτηριακή πίεση και βελτιώνει τη ψυχική ευημερία. Τα κατοικίδια παρέχουν επίσης ένα αίσθημα σκοπού και σύνδεσης που είναι σημαντικό για το να παραμείνετε θετικοί και μπορούν συχνά να βοηθήσουν τα άτομα να γυμναστούν περισσότερο. Το παιχνίδι με ένα κατοικίδιο μπορεί επίσης να αυξήσει τα χημικά του εγκεφάλου που δίνουν αίσθηση ευφορίας – όπως η ντοπαμίνη και η οξυτοκίνη.
Εφαρμόστε μεθόδους αντιμετώπισης του στρες.
Η γιόγκα, οι ασκήσεις αναπνοής κ.ά. είναι όλες αποδεδειγμένες μέθοδοι για τη μείωση του στρες, πράγμα που μπορεί να βελτιώσει την ψυχική κατάστασή σας.
Ισορροπήστε την εργασία και τη ζωή.
Ενώ συχνά προωθείται η εργασία για πολλές ώρες, αυτό δεν είναι υγιές – φυσικά ούτε σωματικά ούτε ψυχικά. Είναι σημαντικό να θέτετε όρια – όπως να μην εργάζεστε μετά από συγκεκριμένη ώρα το βράδυ ή να διασφαλίζετε ότι παίρνετε διάλειμμα για γεύμα – για να βοηθήσετε στο να αποφεύγετε την κούραση. Το να βρίσκετε και να ασχολείστε με χόμπι που σας αρέσουν και σας ενθουσιάζουν μπορεί να καθιστά πιο εύκολο το να απομακρυνθείτε από την εργασία. Τα χόμπι μπορούν επίσης να σας βοηθήσουν να δημιουργήσετε και να διατηρήσετε σχέσεις.
Ζητήστε επαγγελματική βοήθεια αν χρειαστεί.
Ενώ οι πρακτικές που περιγράφονται σε αυτό το άρθρο μπορούν να βοηθήσουν στη βελτίωση της ψυχικής ευημερίας, κάποιες φορές απλά δεν είναι αρκετές ή μπορεί να χρειαστείτε πιο άμεση βοήθεια. Όταν άλλες μέθοδοι δεν επαρκούν, εξετάστε το ενδεχόμενο να απευθυνθείτε σε έναν επαγγελματία ψυχικής υγείας. Αυτοί μπορούν να παρέχουν την καθοδήγηση και τους πόρους που απαιτούνται για να σας βοηθήσουν να κατευθυνθείτε προς μια πιο θετική πορεία.
Leave feedback about this